14 December 2009 16:33:36
Juist als men heel sceptisch staat tegenover alles, dan zou men altijd rekening moeten houden met een scenario waarin dingen die men niet juist acht, juist zouden zijn. Dan zouden mensen die denken dat er wel een mogelijke catastrofe ten aanzien van klimaat en schaarste zal kunnen plaatsvinden, rekening moeten houden met een scenario dat het niet gaat gebeuren en andersom. In dat geval is er voor beide partijen sprake van een risico en van een kosten/baten afweging. Een risico bestaat uit de kans en uit het gevolg. Zelfs al zou men geloven dat de kans klein is, dan nog blijven de gevolgen van eventuele opwarming en schaarste buitengewoon groot. Opwarming leidt tot overstroming, droogte en het uitsterven van organismesoorten. Schaarste leidt tot meer oorlog, corruptie ziekte en honger. Bij de kosten/baten afweging zou in het scenario dat er geen catastrofe zal kunnen plaatsvinden, hooguit geld verloren zijn gegaan. Daar tegenover staat dat als het scenario wel zal kunnen plaatsvinden, de grootste catastrofe in de geschiedenis van de mensheid voorkomen zou kunnen worden.
Op het moment dat men bereid is rekening te gaan houden met het catastrofescenario en bovendien echt verantwoording wil nemen, dan is de oplossing plotseling helemaal niet zo ingewikkeld. Men zou beginnen met berekenen hoeveel CO2 afkomstig van de mens de aarde nog kan verwerken per jaar en dat wordt dan de norm als maximum uitstoot. Deel die hoeveelheid vervolgens door het huidige aantal wereldbewoners en ieder individu weet zijn of haar maximum. Afhankelijk van hoe gerekend gaat worden, komt men dan waarschijnlijk op een gemiddelde van 1 tot 3 ton kg CO2 per jaar per wereldbewoner. Als een land dan netto meer CO2 verbruikt dan op grond van het aantal inwoners in 2009 zou mogen, dan moet het verantwoording afleggen en boete betalen aan de rest van de landen, tenzij een overeenkomst gemaakt kan worden met een land dat veel minder CO2 verbruikt dan het zou mogen. Ieder land kan dan op een eigen manier oplossingen zoeken om te voldoen aan die eis om op die manier het tij te keren. Uiteraard zal een korte overgangsperdiode moeten worden afgesproken, maar ook die periode kan met maximumeisen werken. Ook op individueel niveau zullen mensen met zo'n regelgeving verantwoording moeten afleggen aan hun omgeving wanneer zij een grotere bijdrage leveren aan de uitstoot dan gemiddeld verantwoord is. Nederlanders gebruiken bijvoorbeeld gemiddeld 12 ton kg CO2 per persoon per jaar.
Men kan als land en als individu kiezen voor verschillende deeloplossingen. Zo kan men kan zeer strenge geboortebeperking invoeren door bijvoorbeeld de belasting voor een tweede kind te verhogen. Hierdoor zal de bevolking langzaam krimpen en en zal er dus in verhouding gemiddeld meer uitgestoten mogen worden per inwoner. Men kan ook kiezen om minder te consumeren. Weer een andere oplossing is te zorgen voor minder uitstoot per consumptie door duurzamere producten te gebruiken die minder of geen CO2 vereisen. Andere landen kunnen juist CO2 compenseren door bomen te planten. Het kappen van de laatste bomen zou dan plotseling overeenkomen met het slachten van de laatste melkkoe.
De beste oplossing is wellicht door alle vier de voorgaande oplossingen te combineren, zowel op internationaal, nationaal als individueel niveau. Op het moment dat men op individueel niveau aangesproken kan worden door de omgeving, stijgt het besef en het verantwoordelijkheidsniveau het sterkst. Het is dan niet langer een probleem van de ander, maar een probleem van ieder individu en van iedereen gezamenlijk. In de geschiedenis van de mensheid was niets zo verantwoordelijk voor een sterk saamhorigheidsgevoel als wanneer er een gezamenlijke bedreiging was in combinatie met een gezamenlijk belang. Zo waren de Atheners en Spartanen continu in oorlog met elkaar totdat een invasie van de Perzen hun beide bedreigde. Daardoor kan de oplossing niet alleen oorlogen door schaarste voorkomen, maar zelfs zorgen voor een sterkere binding tussen verschillende landen, rassen, culturen en religies dan ooit te voren.
Hoewel de quotumoplossing op zichzelf niet heel ingewikkeld is, vergt het wel nauwe afspraken en samenwerking tussen alle landen van de wereld en vooral vereist het grote consessies. Vaak wordt er gevraagd: "Wie is de oorzaak van het probleem en wat is de oplossing?" Maar zodra er eenmaal schuldigen aangewezen worden, blijft de fundamentele oplossing juist achterwege. Ik vraag me daarom ook af waarom ik zo zelden hoor: "Wat is de oorzaak van het probleem en wie is de oplossing?" Immers of de mens nu wel of niet oorzaak is van het probleem, de oplossing zal in elk geval van de mens moeten komen. Hetzelfde geldt voor landen onderling. Of de landen met de grootste rijkdom nou wel of niet de grootste oorzaak zijn, het geld kan niet komen van landen die geen geld hebben.
De landen die nu per inwoner het meeste verbruiken, niet helemaal toevallig de rijke ontwikkelde landen, zullen de grootste bijdrage moeten leveren aan de oplossing. Zij zullen bovendien veruit de grootste consessies moeten doen. Daardoor bestaat de kans dat deze landen het met minder luxe moeten doen dan zij tot dan toe gewend waren. De vraag voor de ontwikkelde landen is alleen wat hun dierbaarder is: Het grote geld dat ooit was uitgevonden als middel, maar nooit als doel op zich of toch het voortbestaan van het eigen nageslacht? Daarmee kom ik terug op mijn vraag uit het vorige deel: In hoeverre zou de mensheid gezamenlijk prioriteit geven boven al het andere (zoals geld, gewoontes, gemak, bestaande conflicten en problemen) aan het voorkomen van een eventuele catastrofe die het voortbestaan van de mens zelf direct in gevaar brengt? Daar zit mijn twijfel.
Wallace Hartley bleef gewoon muziek spelen, terwijl de Titanic zonk. Hij werd door velen gezien als held. Was comfort en rust belangrijker dan actie?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten